Skip to main content

Product Owner

.

İslamda Kripto Para Fetva Arayışı

By Haziran 4, 2021Haziran 28th, 2024Kripto Para

Dijital Paralar Hakkında Fetva Arayanlar?

Güncel Durum: Belirsiz – Haram ON Helal OFF 🙂 diyemiyoruz. Hocalarda emin değil, ne olduğunu öğrenecekler ki bu kararı fıkhen inceleyebilsinler.

Evet, bir tanesi de bendim. Haramdır korkusu ile çıktığı günden beri çekingen kaldım ve bu işe girmedim. Halada girmiş değilim. Fakat bu işe çekingen kalarak geride kalmak ve geçen 5 yılın ardından Bitcoin ‘in geldiği nokta beni biraz düşündürdü.

Araştırırken şöyle bir : PodCast (sohbet kaydı) buldum dinlemenizi öneririm.

Konuyu kıyaslamalı bir tablo ile anlatırsak sanırım daha anlaşılır olacaktır. Bunun için bir ekleme yapmayı düşünüyorum.

Lafı uzatmadan söyleyeyim, fetvasını verecek kişi ben değilim. Fakat araştırmaları ve kripto paranın nasıl işlediğini net anlatmak, hocalarımıza bu fetvayı iyice düşünebilmeleri için bilgi vermek adına bunu yazıyorum.

Kripto Para Nedir?

“Kripto para” nın ne olduğunu anlamadan önce “Gerçek para” diye bildiğimiz paranın ne olduğunu iyi kavramamız gerekiyor. Gerçek para aslen altın, gümüş gibi fiziki ve ölçülebilir kıymetlere oranlanmış değer birimleridir. Bu sebeple zaten Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (s.a.v.) altın ve gümüş ticaretinin elden, anında, mekan değişmeden olmasını tembihlemiştir hadislerinde. Buna bağlı olarak şunu söyleyeceğiz çünkü: “Gerçek para kimin elinde ise gerçek paraya bağlı oranlarla çalıştırılan temsili paralarıda istediği gibi kontrol edebilir”. Bu bir ekonomi gerçeği ve özetidir. Bunu şöyle özetleyebiliriz: Siz gerçek bir Altın aldığınızda, piyasadaki altın oranı azaldığı için aslında Altının değeri (kabaca atıyorum) 0,000000001  gibi  artar. Peki. Biz gidip bankadan SANAL ALTIN alırsak ne olur? Gerçek altın almadığımız için altının fiyatı artmaz. Bu sebeple “bankadan altın hesabıyla altın almak caiz midir?” konusu zaten yıllardır tartışılır. Şimdi kripto para ile sanal altın arasında kafanızda bir bağ oluştu sanırım. Kripto para ile Sanal Altın arasında minik bir fark vardır, direk altın ve gümüş ile ilgili özel hadis ile bazı kısıtlamalar getirilmiş olması. Kripto parada bu yasak yok. Şimdi gelelim gerçek paraya.

Bugün paranın gerçeği nerede?

Gerçek para diye bir şey aslında yoktur. “Para” kavramı lidyalılar zamanında kullanılmaya başlanmış ve “bir kıymetin” yerine geçen temsildir. Yani 1 kilogram altınınız varsa bunu cebinizde gezdiremeyeceğiniz için bir kağıdın üzerine 1 Kg Altın yazıp onunla gezmek gibidir. Yani paranın gerçekliğini sağlayan Altın, Gümüş, Metaller, Kıymetli Taşlar vb tüm kıymetler merkez bankalarında tutulur. Bankalar bu paraları işletir, kredi verme işlemlerinde kullanır vesair. Yani elinizdeki para aslında zaten hiç bir zaman GERÇEK PARA / DEĞER değildir.

En Temizi Sıralı Sorular: (cevapları sürekli güncel makalelere bağlıyorum)

  1. Bir paranın gerçek kıymetini ne belirler?
  2. Bir paranın helal olup olmamasında devletin basmış olması şartı var mı / varsa sebebi?
    (devletlerin bu konuda kararsız olması, vergiyi nasıl alacağını henüz kararlaştırmamış olması haramlık sebebi mi?)
  3. Bir paranın öz güvenliği (çalınma vb dolandırıcılık olayları) helallikte etkili mi?
    (yani dijital paraların çalınma veya dolandırıcılığa karışması riskinden bahsediliyor fakat bankamatik şifrenizide kaptırsanız dolandırılabilirsiniz, neyi neyle kıyaslayacağız bu noktada? )
  4. Kripto madencilik ile bankada çalışanların durumu farklı mı? Makalesi >
  5. Kripto paraların illegal işlerde kullanılması iddiası gerçek mi? Makalesi >
  6. Bir paranın ani değer kazanıp kaybetmesi caizliği etkiler mi? Makalesi >

 

Kripto Madencilik Nedir?

Kripto madencilik, izin verilen para birimleri için yapılan para nakil işlemlerini yapması için bir yatırım yaparak, bilgisayar, ekran kartı, elektrik masrafı, internet masrafı ve bakım çalışmalarını yürüterek aşağıdaki işlemler için bir veya daha fazla bilgisayarını bu işe ayırma işidir.

Kripto Madencilik Bilgisayarı Ne Yapıyorda Para Kazanmış Oluyor?

Kripto madenciler şunlar ile para kazanır. İlk bilmeniz gereken bu sayacaklarım sadece bize söylenenlerdir.

Asıl neler yaptırıldığı şu makaleden okunabilir > 1. makale ve 2. makale

  1. Para aktaran kişiler arasında kontrol işlemini yapar ve HASH işlemlerini takip eder. HASH işlemi: o an gerçekleşen ve o ana kadar gerçekleşmiş TÜM işlemlerin her an tekrar tekrar kontrolü yapılarak güvenliğini sağlamak.
  2. Tüm madenciler birbirlerinin geçmişini de kontrol ederek kimsenin kimseye güvenmesini gerektirmeden, açık kontrol sistemini teyyide zamanının çoğunu harcar. Yani örnek bir para biriminde 1000 kişi madencilik yapıyorsa, 1000 kişinin 1000’i de birbirini kontrol eder vaziyette kripto para işlemlerini de kontrol ederek tam şeffaf hesapları yayında tutar.
  3. Bir para nakli sırasında, o para gerçekten varmı, o paranın yalnızca 1 kişiye gönderildiğine emin olmak gibi her türlü işlem kontrollerini üstlenir ve şifreli şekilde (kripto ismi buradan gelir) kim kimdir ne gönderiyor bilmeden görmeden sadece bilgisayarının gücünü bu işe ayırarak karşılığında emeğinin (elektrik, bilgisayar, internet, emek) karşılığını alır.

Şimdi Gelelim Şahsi Fikrime

En başta parayı elinde tutan %1 lik burjuva takımı, sonra banka sistemini elinde tutan büyük tüccarlar, sonra devletler ve sonrasında şüpheli insanlar sebebi ile bunca önyargı oluştu. Bahsi geçen sıralı itirazcıların kendilerine göre sebepleri farklıdır.

  1. %1 lik Burjuva takımı: Kripto paraların gelmesini aslında isterler, fakat ellerindeki malların ve ticari işlerin devletlerce paradan bağımsız bir şekilde garantiye alınmasını, asla ellerinde gitmeyecek bir noktada paradan bağımsız kendilerine ait olması hayali ile beklemektedirler. Sebepleri şu: ne olursa olsun bu gücümüz elimizden gidecekse asla girmeyiz.
  2. Banka sistemi, kontrolün ve iş akışlarının kendi üzerinden geçmesi ile para kazanan modeldedir. Düşünsenize bankalara gerek kalmadan sadece X konumdaki ekran kartlarının takip ettiği serbest para kimin işine gelir? Kasaya para alıp kredi veremeyecekler 🙂
  3. Devletler, vergi alamamaktan, vergi alacağı kişinin vergi takibini yapamamaktan korkarak bu işe soğukturlar. Kripto parada, gerçek kişiliğiniz ile bir bağı olmayan bir paradan bahsediyoruz. Banka hesabınız var değil mi? Hesap açarken kimlik isterler, ikamet isterler ve hesap sizle ilişkilendirilir. Bir borç durumunda muhatap belli olsun isterler. Kripto parada, X bir hesap ile anonim isimle paranızı tutabilir, milyarder bile olsanız kimseye söylemediğiniz sürece vergi ödemek zorunda kalmazsınız. Tüm kilit noktası buradadır.
  4. Diğerleri de bizim gibi ya dolandırılmaktan, yada dini hassasiyetlerden sebepli geri duranlardır ki zorlama ile harekete geçmeye hazır alt tabakadır.

Dijital para takibi zor olması sebebi ile önyargı almaktadır. Devletler anonim alımı yasaklayacak bir sistem geliştirebilirse bu durumda anında bu sisteme geçmek için can atarlar. Çünkü vergileri otomatik hesaplayıp kesen bir sistemi kim istemez ki devlet adına? Fakat bizi illegal işlere alet eden bir Block Chain veya Havuz sistemine de caiz demek zor görünüyor.

 

.